ΠΑΜΠΕΙΡΑΪΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΚΙΝΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΩΝ
ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ KAI ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΟΛΠ
Οι μεγάλες επεκτάσεις του λιμανιού, τα σχέδια του ΟΛΠ για το Παλατάκι, τα Λιπάσματα, το Ικόνιο θα αλλάξουν την πόλη. Η συζήτηση έχει ανοίξει στον Πειραιά, στη Δραπετσώνα, το Κερατσίνι και απασχόλησε ήδη τα δημοτικά συμβούλια.
Ο ΟΛΠ από τις αρχές του 2010 έχει καταθέσει παραλλαγές σειράς προτάσεων. Οι περισσότερες αφορούν όλη την πόλη λόγω των περιβαλλοντικών, πολεοδομικών και κυκλοφοριακών επιπτώσεων τους. Αν ξεσκαρτάρουμε διάφορες "ιδέες" που δεν φαίνεται να σχεδιάστηκαν ποτέ, αλλά ακούγονταν για επικοινωνιακούς κυρίως λόγους, ο πυρήνας των προτάσεων του ΟΛΠ στηρίζεται σε δύο στρατηγικούς στόχους:
1.Τον μετασχηματισμό του Πειραιά σε μεγάλο κόμβο του τουριστικού ρεύματος της κρουαζιέρες της Ανατολικής Μεσογείου.
2.Την ανάπτυξη ενός αυτόνομου κέντρου ναυτιλίας και επιχειρήσεων κατά τα πρότυπα των αντίστοιχων αναπλάσεων των μεγάλων ευρωπαϊκών λιμανιών (Λονδίνο-Docklands, Αμβούργο-Hafen City, Γένοβα κ.α.).
Με βάση αυτούς τους στόχους προγραμματίζονται τα μικρά και μεγάλα έργα τα οποία συγκροτούν ένα "κρυφό" ή πρόχειρο master plan. Κρυφό γιατί δεν έχει εμφανιστεί ποτέ (ενώ θα έπρεπε), πρόχειρο γιατί πιθανόν να μην υπάρχει (παρά μόνο στο μυαλό και τα σκίτσα της ανώτατης διοίκησης του ΟΛΠ και των συμβούλων της). Όμως η βασική ιδέα του σχεδίου είναι παμπάλαια, χρονολογείται από τη δεκαετία του '20!
1.Τον μετασχηματισμό του Πειραιά σε μεγάλο κόμβο του τουριστικού ρεύματος της κρουαζιέρες της Ανατολικής Μεσογείου.
2.Την ανάπτυξη ενός αυτόνομου κέντρου ναυτιλίας και επιχειρήσεων κατά τα πρότυπα των αντίστοιχων αναπλάσεων των μεγάλων ευρωπαϊκών λιμανιών (Λονδίνο-Docklands, Αμβούργο-Hafen City, Γένοβα κ.α.).
Με βάση αυτούς τους στόχους προγραμματίζονται τα μικρά και μεγάλα έργα τα οποία συγκροτούν ένα "κρυφό" ή πρόχειρο master plan. Κρυφό γιατί δεν έχει εμφανιστεί ποτέ (ενώ θα έπρεπε), πρόχειρο γιατί πιθανόν να μην υπάρχει (παρά μόνο στο μυαλό και τα σκίτσα της ανώτατης διοίκησης του ΟΛΠ και των συμβούλων της). Όμως η βασική ιδέα του σχεδίου είναι παμπάλαια, χρονολογείται από τη δεκαετία του '20!
Το σχέδιο του ΟΛΠ περιλαμβάνει:
1.Επέκταση με τρεις λιμενοβραχίονες του Προλιμένα στο στενό της Ψυττάλειας. Ο νότιος λιμενοβραχίονας θα έχει βάση τον πρώτο όρμο της Πειραϊκής κάτω από το Κολυμβητήριο της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων, ο βόρειος θα έχει βάση τον Ακροκέραμο στο Κερατσίνι. Ο τρίτος θα είναι κυματοθραύστης αυτόνομος (σαν τον εξωτερικό του λιμανιού της Πάτρας) στη μέση της εισόδου του νέου λιμανιού. Στο εσωτερικό αυτού του νέου λιμανιού θα κατασκευαστούν άλλοι 7 μεγάλοι προβλήτες. Παράλληλα ξηλώνεται η Ναυτική Βάση Αιγαίου και η Υπηρεσία Φάρων.
Στη Δραπετσώνα θα δημιουργηθεί μαρίνα για mega-yaghts, προβλήτες για την ακτοπλοΐα και στο Παλατάκι κέντρο κρουαζιέρας με 6-8 θέσεις ελλιμενισμού.
Οι διαστάσεις του νέου λιμανιού σύμφωνα με το πρόσφατο σχέδιο θα είναι 1,6 χλμ επί 2,2 χλμ. Και η επιφάνεια 1.300 στρέμματα στη θάλασσα!
2.Δημιουργία εμποροναυτιλιακού κέντρου στα Λιπάσματα και το Τσιμεντάδικο έκτασης 600 περίπου στρεμμάτων.
3.Δημιουργία κέντρου κρουαζιέρας στο Παλατάκι (με ή χωρίς εκθεσιακό κέντρο) έκτασης περίπου 100 στρεμμάτων.
4.Δημιουργία της "Πολιτιστικής Ακτής" στην Ηετιώνεια με χρήσεις μουσείων στα διατηρητέα κτίρια και τις μόνιμες δεξαμενές, αρχαιολογικό πάρκο στο Καστράκι κ.α.
5.Κατασκευή ελαφρού υπερυψωμένου τραίνου (monorail) από το Παλατάκι έως τα Λιπάσματα.
6.Κατασκευή υποθαλάσσιου τούνελ που θα συνδέσει το Παλατάκι με τα Λιπάσματα.
7.Ανακατασκευή ως εστιατορίου του ιστορικού μώλου Κράκαρη στην είσοδο του Προλιμένα.
8.Ανακατασκευή ως ξενοδοχείου 5* της "Παγόδας" και του Τελωνείου στον Άγιο Νικόλαο.
9.Μικρή διαπλάτυνση (κατασκευάζεται ήδη) του προβλήτα του ΗΣΑΠ (εκεί που είναι η πεζογέφυρα) ώστε να χωρέσουν το monorail και ο νέος σταθμός Μετρό.
Τι λέμε και τι κάνουμε για όλα αυτά;
Πρώτα-πρώτα τα βάζουμε όλα στο τραπέζι ως ένα ενιαίο σχέδιο όπως και είναι. Δεν συζητάμε τώρα την Πολιτιστική Ακτή, μεθαύριο τους προβλήτες και άλλη στιγμή το monorail. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να καταλάβουμε ότι με αυτό το σχέδιο ο Πειραιάς αλλάζει μορφή! Συζητάμε όχι με τον ΟΛΠ ΑΕ αλλά με τους δημοκρατικούς θεσμούς. Αυτοί έχουν ακόμη την ευθύνη του σχεδιασμού της πόλης. Αυτό πρέπει να απαιτηθεί να γίνει στα πλαίσια του συνολικού ρυθμιστικού του Πειραιά και όχι αποσπασματικά. Καθώς κινδυνεύουμε να βρεθούμε με ένα ρυθμιστικό που θα αποτυπώνει απλώς τα προγραμματισμένα έργα των εταιρειών του ΟΛΠ, του ΟΣΕ, του ΗΣΑΠ και του real estate.
Στη συνέχεια ενημερώνουμε και συζητάμε δημόσια-ανοίγουμε το θέμα παντού. Είναι ένα τόσο μεγάλο σχέδιο μακράς διάρκειας που όταν αρχίσουμε να το βλέπουμε θα έχουν περάσει 5 χρόνια αλλά εν τω μεταξύ θα έχει κατασκευαστεί το μεγαλύτερο μέρος του. Η μόνη στιγμή που μπορούν να ανατραπούν ή να αλλάξουν ρότα σχεδιασμοί του, κυρίως σε σχέση με τα λιμενικά έργα, είναι τώρα. Αυτό μπορεί να γίνει συνδυασμένα με τον διάλογο για το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Πειραιά.
Είναι επίσης μία υπόθεση που απαιτεί δημιουργία ευρύτατων συμμαχιών και με τη Δραπετσώνα και το Κερατσίνι. Μας αφορά από κοινού. Αν δηλαδή οι Δραπετσωνίτες/Κερατσινιώτες συζητούν για τα Λιπάσματα μόνο και οι Πειραιώτες για το Παλατάκι μόνο χάσαμε το παιχνίδι.
Στα επί μέρους υπάρχουν θετικά στοιχεία (Πολιτιστική Ακτή, monorail), στα συνολικά υπάρχουν πολλά αρνητικά έως πολύ αρνητικά (επέκταση στο πέλαγος, εκθεσιακό κέντρο στο Παλατάκι με επιβάρυνση της περιοχής του Χατζηκυριάκειου από κυκλοφορία ΙΧ, καταστροφή του χώρου των Λιπασμάτων, υποθαλάσσιο τούνελ και διοχέτευση επιπλέον κυκλοφορίας ΙΧ και πούλμαν στην Πειραϊκή).
Οι θέσεις μας και οι προτάσεις μας κυκλοφορούν ήδη, έχουν την προϊστορία των κινημάτων πολιτών και των αυτοδιοικητικών μας κινήσεων. Για τα περισσότερα υπάρχει μία σημαντική τεκμηρίωση από ομάδες εργασίας του ΕΜΠ. Μία πρώτη εκτίμηση των πραγμάτων διατυπώθηκε πρόσφατα στα πλαίσια της συζήτησης στο “Λιμάνι της Αγωνίας” και συνοψίζεται στα πιο κάτω:
Όχι στη λιμενική επέκταση.
Όχι στο εκθεσιακό κέντρο στο Παλατάκι.
Όχι στο εμποροναυτιλιακό κέντρο στα Λιπάσματα.
Όχι στο τούνελ.
Ναι στην "Πολιτιστική Ακτή" σε σύνδεση με τον Άγιο Διονύση, τον πράσινο διάδρομο του ΟΣΕ και τη Λεύκα.
Ναι στο εκθεσιακό κέντρο στην "Παγόδα".
Ναι στο monorail.
Ναι στο πάρκο στα Λιπάσματα.
Ναι στην αναδιάταξη του λιμανιού με ελεγχόμενη περιβαλλοντικά ανάπτυξη της κρουαζιέρας και ισόρροπη κατανομή στα τρία λιμάνια του ενιαίου δικτύου Αττικής (Πειραιάς, Τροκαντερό, Λαύριο).
Σήμερα ο ΟΛΠ έχει υποκαταστήσει τους δημοκρατικούς θεσμούς και διευθύνει τον διάλογο ως ιδιωτική εταιρεία αντί των αρμόδιων φορέων και της αυτοδιοίκησης. Εκτιμούμε αυτό πρέπει να ανατραπεί, ότι η συζήτηση πρέπει να ανοίξει στην κοινωνία με στόχο:
Στα επί μέρους υπάρχουν θετικά στοιχεία (Πολιτιστική Ακτή, monorail), στα συνολικά υπάρχουν πολλά αρνητικά έως πολύ αρνητικά (επέκταση στο πέλαγος, εκθεσιακό κέντρο στο Παλατάκι με επιβάρυνση της περιοχής του Χατζηκυριάκειου από κυκλοφορία ΙΧ, καταστροφή του χώρου των Λιπασμάτων, υποθαλάσσιο τούνελ και διοχέτευση επιπλέον κυκλοφορίας ΙΧ και πούλμαν στην Πειραϊκή).
Οι θέσεις μας και οι προτάσεις μας κυκλοφορούν ήδη, έχουν την προϊστορία των κινημάτων πολιτών και των αυτοδιοικητικών μας κινήσεων. Για τα περισσότερα υπάρχει μία σημαντική τεκμηρίωση από ομάδες εργασίας του ΕΜΠ. Μία πρώτη εκτίμηση των πραγμάτων διατυπώθηκε πρόσφατα στα πλαίσια της συζήτησης στο “Λιμάνι της Αγωνίας” και συνοψίζεται στα πιο κάτω:
Όχι στη λιμενική επέκταση.
Όχι στο εκθεσιακό κέντρο στο Παλατάκι.
Όχι στο εμποροναυτιλιακό κέντρο στα Λιπάσματα.
Όχι στο τούνελ.
Ναι στην "Πολιτιστική Ακτή" σε σύνδεση με τον Άγιο Διονύση, τον πράσινο διάδρομο του ΟΣΕ και τη Λεύκα.
Ναι στο εκθεσιακό κέντρο στην "Παγόδα".
Ναι στο monorail.
Ναι στο πάρκο στα Λιπάσματα.
Ναι στην αναδιάταξη του λιμανιού με ελεγχόμενη περιβαλλοντικά ανάπτυξη της κρουαζιέρας και ισόρροπη κατανομή στα τρία λιμάνια του ενιαίου δικτύου Αττικής (Πειραιάς, Τροκαντερό, Λαύριο).
Σήμερα ο ΟΛΠ έχει υποκαταστήσει τους δημοκρατικούς θεσμούς και διευθύνει τον διάλογο ως ιδιωτική εταιρεία αντί των αρμόδιων φορέων και της αυτοδιοίκησης. Εκτιμούμε αυτό πρέπει να ανατραπεί, ότι η συζήτηση πρέπει να ανοίξει στην κοινωνία με στόχο:
Τον σχεδιασμό του μέλλοντος του λιμανιού με βάση τις κοινωνικές, πολεοδομικές και περιβαλλοντικές ανάγκες της πόλης.
- Την απελευθέρωση της ακτής σε όσο μεγαλύτερο μήκος από τον Πειραιά μέχρι το Πέραμα.
- Την υπεράσπιση των ελεύθερων χώρων στο Παλατάκι, στα Λιπάσματα, στον Άγιο Γιώργη, στο Ικόνιο.
Μετά από σειρά συσκέψεων και συζητήσεων αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στη διοργάνωση μίας μεγάλης εκδήλωσης-συζήτησης στο Δημαρχείο Δραπετσώνας στα μέσα Μαρτίου για να συζητήσουμε από κοινού οι τοπικές και εργασιακές συλλογικότητες και οι κινήσεις του ευρύτερου Πειραιά ώστε να οργανώσουμε τη στάση μας και τις πρωτοβουλίες μας. Η πρωτοβουλία είναι ανοικτή και ζητούμε να πλαισιωθεί από πολίτες και συλλογικότητες, από όλους τους δήμους Πειραιά.
Πειραιάς, 18 Φεβρουαρίου 2011
Η ομάδα πρωτοβουλίας
Εύη Καρακώστα, Ελένη Λαούρδα, Νίκος Μπελαβίλας, Ελένη Σταματάκη, Λία Φράγκου, Αναστασία Φραντζεσκάκη, Μπάμπης Χριστακόπουλος
Για επικοινωνία:
Νίκος Μπελαβίλας nbelavil@arch.ntua.gr
Αναστασία Φραντζεσκάκη franab@hotmail.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου